ایران با بحران فروش فرش مواجه است؟
تاریخ انتشار: ۳۰ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۷۸۷۸۱۲
رییس شورای جهانی صنایع دستی که به همراه جمعی از هنرمندان کشورهای دیگر برای حضور در جشنواره بینالمللی صنایع دستی و هنرهای سنتی فجر (سرو سیمین ٨) حضور پیدا کرده بود، در حاشیه نمایشگاه با خبرنگاران گفتوگو کرد.
به گزارش خبرنگار ایسنا، سعد القدومی در ابتدا ضمن ابراز خرسندی نسبت به حضور در جشنواره بینالمللی صنایعدستی و هنرهای سنتی فجر، گفت: انجمن میراث فرهنگی نزدیک به ۶٠ سال است که در حال فعالیت است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
او گفت: بین سالهای ٢٠١١ تا ٢٠١٢ پلی ارتباطی میان میراث فرهنگی بینالملل و میراث فرهنگی ایران شکل گرفت. آن زمان مادر من در کشور کویت رییس این انجمن بود. این انجمن تمام تلاش خود را کرده که پلی ارتباطی میان صنایع دستی کشورهای مختلف دنیا، به ویژه در خاورمیانه ایجاد کند.
القدومی توضیح داد: این انجمن که در کشور کویت تشکیل شده بین پنج قاره ارتباط ایجاد کرده و تلاش شده است که تاریخ ایران و هنرمندانش به جامعه جهانی شناسانده شوند و فعالیت بین المللی داشته باشند. این میتواند راهی بسیاری عالی باشد برای اینکه صنایع دستی ایران تبلیغات جهانی داشته باشد.
رییس شورای جهانی صنایع دستی ادامه داد: انجمن دو هدف عمده را به طور خاص دنبال میکند و اولین هدف آن ایجاد شهر صنایع دستی است. در زمان حضور مادرِ من از سال ٢٠١٢ این فعالیتها شروع و نسبت به ایران توجه ویژهای شد. در سراسر جهان شهر و روستاهای جهانی شناسایی و ثبت جهانی شدند. از سمت ایران نیز تقاضایی برای حضور در هیات ژوری این انجمن بود و تا ٢٠٢١ برای بررسی شهرهای ایرانی سفرهایی به ایران انجام شد. داوران بینالمللی از چهار زمینه شهرها را ارزیابی کردند.
او افزود: دومین فعالیت این انجمن جایزه بهترین صنایع دستی است؛ از سرتاسر دنیا برای این انجمن صنایع دستی فرستاده میشود تا جایزه دریافت کنند. اهمیتی ندارد که اثر هنری با چه تکنیکی ایجاد شده باشد و فقط مهم است که با دست ساخته شده باشد.
وی اظهار کرد: سازمان میراث فرهنگی ایران به ۶٧ هزار هنرمند در سرتاسر ایران دسترسی دارد و برای معرفی آنان به انجمن ما تلاش کرده است. از سر تا سر ایران هر کسی میتواند برای ثبت اطلاعاتش در انجمن اقدام کند؛ برای اهدای جایزه هنرمندان هم آثار خود را به انجمن ارسال خواهند کرد و هیات ژوری بهترین را انتخاب می کند.
القدومی ادامه داد: این انجمن مستقل از یونسکو است اما هر آنچه که ما تایید کنیم از سوی یونسکو نیز مورد تایید خواهد بود. سازمان یونسکو از طریق سازمان ما میتواند متوجه شود که چه آثاری ثبت بینالملل شده است. اگر در واقع تاییدیه ما را داشته باشید از طریق تایید ما در یونسکو نیز به رسمیت شناخته خواهید شد.
او گفت: شهر جهانی صنایع دستی پروژه اولیه برای یونسکو بود که بعداً تغییر کرد. هر دو پروژه ـ ایجاد شهر صنایع دستی و اهدای جایزه بهترین صنایع دستی ـ را بعد از تغییر اهداف یونسکو ادامه دادیم. یکی از اهداف ما حفظ سنتهاست و اینکه مطمئن باشیم برای ایجاد صنایع دستی از محصولات ارگانیک استفاده میشود.
سعد القدومی در توضیح آثار برگزیده از سوی این انجمن گفت: انجمن ما حق دارد که آثار را نگه دارد و بر همین اساس در ازبکستان موزه ای داریم که ١۵٠ اثر در آن به نمایش گذاشته شده است. با شرکت در این رویداد هر کسی که مدرک دریافت کند می تواند راحتتر در سایر مسابقات شرکت کند.
رییس شورای جهانی صنایع دستی درباره آثاری که در موزه به نمایش درآمدند، گفت: آثار نگهداری شده در موزه به دلیل تلاشهای مادرم و در واقع به نوعی هدیه ایشان بوده است. ایشان معتقد بودند هنرها نباید ارتباطی با سیاست، نژاد و عقاید داشته باشد.
او افزود: تا قبل از سال ٢٠١٢ ایران مشکلات زیادی داشت؛ چراکه سیاست در جامعه صنایع دستی مداخلات زیادی داشت. تا به امروز تلاشهای زیادی صورت گرفته تا اینکه این آثار در سطح جهانی ثبت شوند. در حقیقت فارغ از سیاست به اثر هنری و تاریخ ورود شده است.
القدومی گفت: در سفر قبلی که مادرم به ایران آمده بود از تبریز به اصفهان و همینطور مشهد سفر کرد؛ چرا که ایشان میخواستند که بعضی شهرها را ثبت جهانی کنند. در ١٢ سال گذشته، مادر من به همه جهان سر زد.
او درباره علت نقش کمرنگ ایران در برندینگ جهانی تاکید کرد: متاسفانه مشکل شما نیستید، مشکلی که وجود دارد ذهنیتهای خارجی است. سازمان میراث فرهنگی ایران مشتاق است که هنرمندان بین المللی را دعوت کند اما متاسفانه در ذهن برخی این نگاه وجود دارد که اگر به ایران سفر کنند، ممکن است با محدودیت روبهرو شوند یا بعدا به آنها ویزا ندهند؛ البته اجازه دهید بگویم اوضاع دارد بهتر میشود.
رییس شورای جهانی صنایع دستی با اشاره جشنواره صنایع دستی فجر اظهار کرد: در این فستیوال دو مساله من را به شدت تحت تأثیر قرار داد. اولین اتفاقی که افتاد در افتتاحیه، رژهای از سوی دانشجویان و کسانی که برای بزرگداشت صنایع دستی آمده بودند صورت گرفت. صنایع دستی باید در سرتاسر جهان زنده نگه داشته شود. تا پیش از این، صنایع دستی در ایران به شکل سنتی انجام میشد اما امروزه به صورت آکادمیک در دانشگاه ها دنبال می شود و این امر میتواند به زنده ماندن صنایع دستی منجر شود. باید از هر طریق ممکن به زنده ماندن صنایع دستی کمک شود.
القدومی گفت: جامعه ایران جامعهای جوان است که در واقع به سمت آموزش آکادمیک پیش میرود و اتفاقی که برای صنایع دستی افتاده نیز این است که حال به صورت آکادمیک انجام میشود. استادِ دانشگاهی گفت مجله دیجیتال صنایع دستی را طراحی کرده است تا در دسترس جامعه جهانی قرار گیرد. در گذشته آموزش صنایع دستی در دانشگاه کمتر از امروز بود اما امروزه تا مقطع دکتری نیز پیش رفته است.
ایران با بحران فروش فرش مواجه است؟
او در پاسخ به این سوال که گفته میشود که پاکستانی و هندیها دارند نقش فرشهای ما را میبافند و با بحران فروش فرش مواجه هستیم آیا نمی توان فرش را به عنوان یک کالای فرهنگی و هنری دید؟ گفت: مساله کپی کردن، موضوعی جهانی است و فقط مربوط به فرش ایران نیست اما موضوع این است که جامعه جهانی، فرش ایرانی را به خوبی می شناسد و میتواند تشخیص دهد که فرش ایرانی است یا کپی از فرش ایرانی است. یک انجمن نیمهخصوصی فرش در تهران فعالیت میکند که با تمام دنیا همکاری می کند.
او گفت: من تمام این فعالیتها را به خاطر مادرم ادامه میدهم، ایشان بهغیر از اینکه یک ادیب بزرگ بودند ذهن ریاضی داشتند و رابطه قوی میان ریاضیات و هنر وجود دارد. جمله معروف ایشان این بود که بدون هنرمندان صنایعدستی و هنر صنایع دستی در سراسر جهان هیچ تمدنی اتفاق نمیافتاد. تمدنها به واسطه افرادی ایجاد شده که با فلزها، فرش و ... ایجاد شده و لایق این هستند که در بهترین مقامها قرار گیرند؛ این سابقه ٧ و ٨ هزار ساله دارد. یکی از اهداف مادر من این بود که این هنر حفظ شود و کسانی که فعالیت میکنند در بالاترین جایگاه قرار گیرند.
موضوع این است که جامعه جهانی، فرش ایرانی را به خوبی می شناسد و میتواند تشخیص دهد که فرش ایرانی است یا کپی از فرش ایرانی است
القدومی در پایان خاطرنشان کرد: تمام اینها را برای عشق انجام میدهم اما متاسفانه نسل جدید به کارهای صنایع دستی نمیپردازند چرا که منافع مالی ندارد. این یکی از وظایف خطیر دولتمردان است که شرایطی را فراهم کنند چراکه اگر کسی نباشد که این کار را با عشق انجام دهد، میراث ملی از بین خواهد رفت.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: نمایشگاه رسانه های ایران جشنواره های فجر 1402 دفاع مقدس رییس شورای جهانی صنایع دستی فرش ایرانی صنایع دستی میراث فرهنگی صنایع دستی جامعه جهانی بین المللی فرش ایران
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۷۸۷۸۱۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کشت الیاف «وش و کنف»؛ اقتصاد سبز در مازندران
ایسنا/مازندران با ورود تکنولوژی به جامعه بشری و تولید البسه و ملزومات این حیطه کاشت بسیاری از گیاهان با ارزش همانند الیاف پنبه، وش و کنف جای خود را به الیاف مصنوعی داد و موجب شد تا این اقتصاد سبز رو به فراموشی رود.
بسیاری از مشاغل سنتی و صنایع هنری ایران با آن قدمت چندین هزار ساله که ریشه در آب و خاک و ذهن و قلب تک تک ما دارد، این روزها میرود که به فراموشی سپرده شود.
ورود تکنولوژی و تولید انواع البسه و کالاهای خواب سبب شده که مردم به راحتی به این اجناس دسترسی داشته باشند. این امر سبب شده که تولیدکنندگان برای تهیه این ملزومات کاربردی در زندگی، برای تهیه مواد اولیه و دوخت سنتی بی نیاز شوند این امر نیز عامل مهمی در از بین رفتن گیاهان نابی شد که دیگر جایگزینی برای آن پیدا نشد.
در این میان نباید فراموش کرد که مازندران مهد تولید الیاف ناب هم بود که در صنایع دستی از آن استفاده میشد زنان هنرمند مازندرانی نه تنها در هنرهای ناب صنایع دستی سرآمد بودند بلکه مواد اولیه آن که از الیاف بود را خود تولید میکردند و حتی رنگرزی را هم انجام میدادند.
خودکفایی در این حوزه و انواع تولیدات رنگارنگ از پارچههای نفیس روح و جان مردم را صیقل داده و اوقات فراغتی سرشار از شور و نشاط در زنان ایجاد میکرد این تولیدات که معمولا به شکل گروهی انجام میشد حس دوستی و نزدیکی را بین خانوادههای روستایی بیش از بیش فراهم میکرد.
ساده زیستی و سبک زندگی سالم بدور از هیاهو و مدپرستی روح آنها را لطیف و زندگی را برای آنان زیباتر و آسانتر از آنچه امروزه شاهد هستیم فراهم کرده بود.
روزگاری که از اختلاف بر سر تجملات و چشم و هم چشمی خبری نبود، صلح و آشتی بر جوامع بشری حکمرانی میکرد؛ زنان این مرز و بوم در کنار همسران و خانواده براساس موقعیت جغرافیایی به هنر دست در قالب صنایع دستی میپرداختند که در نهایت موجب هویت بخشی و برگی از تاریخ این مرز و بوم شد.
در این خصوص پای صحبت یکی از مادران مازندرانی نشستیم تا از صنایع دستی قدیم که زنان روستا به آن مشغول بودند برایمان بگوید.
«شمد بافی»
سکینه خاتون نجف زاده مادر ۸۲ ساله بابلی با اشاره به اینکه برای دوخت «شمد» لازم بود گیاه وش بکاریم، گفت: گیاه وش گیاهی به طول یک متر بود که زنان روستا در باغ خود کنار دیگر محصولات کشت میکردند این گیاه بعد از مدتی تخم میداد و به مرحله برداشت میرسید ما این گیاه را برداشت کرده و تخم و پوست گیاه را از بدنه گیاه جدا میکردیم.
وی افزود: این پوست جدا شده را که به صورت رشته نخ بود به دور دستگاه کوچک دستی به نام رشته یا دوک نخ ریسی یا مهرپیچ داده بصورت کلاف در میآوردیم.
این هنرمند بابلی یادآور شد: در مرحله سوم آن را داخل ظرف بزرگ مخصوص که شبیه یک دیگ بزرگ بود قرار داده و همراه با آب و مقداری خاکستر آتش کاملا حرارت داده و وقتی کاملا پخته میشد از داخل دیگ خارج میکردیم.
نجف زاده اظهار کرد: در مرحله آخر آنرا در داخل رودخانه روان قرار داده و با سنگ یا چوب کاملا میکوبیدیم و زیر آفتاب گذاشته تا خشک شود با این کار رنگ الیاف کاملا سفید میشد.
وی تصریح کرد: این الیاف را از جای بلند بوسیله یک دستگاه مخصوص کوچک از بالا به پایین آویزان کرده و با مهارت به صورت کلاف های نخ درمیآوردیم تا آماده بافندگی شوند.
وی ادامه داد: این نخهای آماده را به کرچال میبردیم و صاحب کرچال از آن شمد و دستمال سر و... میبافت.
«الیاف کنف»
نجف زاده یادآور شد: یکی دیگر از الیافهای مهمی که در قدیم در باغات شهرستان بابل کشت میشد گیاه کنف بود که چند متر طول داشت، این گیاه بلند قامت بعد از تخم دهی به مرحله برداشت میرسید.
وی افزود: با جداکردن تخم از الیاف کنف، چوب کنف را با خود به زمین شالیزاری میبردیم به اندازه طول الیاف کنف، زمین را کنده و کنف را داخل آن چال میکردیم و به مدت هفت شبانه روز داخل این زمین باتلاقی قرار میگرفت.
وی تصریح کرد: بعد از هفت روز این کنف را بیرون آورده و با آب روان رودخانه کاملا شستشو داده و پوست را از بدنه چوب کنف جدا میکردیم.
نجف زاده خاطرنشان کرد: این الیاف را که به صورت تارهای نخ در میآمد به صورت کلاف درآورده و با آن ریسمان میبافتیم. همچنین از آن در دوخت و دوز و به عنوان مثال برای بافت حصیر، باربندها استفاده میکردیم.
وی گفت: نکته قابل توجه این بود که بعد از برداشت، همه زنان روستا کنار هم جمع شده و در این کار بهم کمک میکردند.
نجف زاده یادآور شد: هرچند بسیاری از هنرهای صنایع دستی که از اجداد ما به ارث رسیده در طول زمان از بین رفته و فقط نامی از آن باقی مانده است اما متاسفانه بسیاری از گیاهان موثر و نابی که میتوانست نقش مهمی در اقتصاد خانواده داشته و مواد اولیه تولید باشد نیز از بین رفته و امروزه الیاف مصنوعی جای آن را گرفته که هیچ یک خاصیت ارزنده این الیاف طبیعی را ندارد.
وی افزود: استفاده از این پارچهها نه تنها سبب سلامت جسم و روح میشد بلکه در تابستان بسیار خنک و عرقگیر بود لذا برخی از الیاف وش دستمال درست کرده و به سر میبستند تا در تابستان از گرمای شدید در امان باشند.
به گزارش ایسنا، با توجه به اینکه سال ۱۴۰۳ با شعار «جهش تولید با مشارکت مردم» نامگذاری شده است، آنچه قابل اعتناست توجه همه اقشار جامعه برای تحقق این الگو و رسیدن به توسعه اقتصادی است.
احیای فعالیتهای اقتصادی خرد و خانگی، سرمایهگذاری در سطوح مختلف، واگذاری برخی از پروژههای اقتصادی به بخش خصوصی سبب میشود تا مردم در کنار دولت به بالندگی کشور و رسیدن به اهداف توسعهای بپردازند.
کشت الیاف در زمینهای زراعی یکی از اقداماتی است که علاوه بر ایجاد اشتغال پایدار در روستاها، مهاجرت معکوس، جلوگیری از تغییر کاربری کشاورزی به ساخت و سازها، به صیانت از محیط زیست کمک کرده و سنتهای اصیل نیز حفظ میشوند. بنابر این با داشتن یک صنعت پاک، اقتصاد مازندران همیشه سبز میماند.
انتهای پیام